پیامدهای بی‌توجهی به معلمان و نهاد آموزش و پرورش
به بهانه روز معلم ،
نظام آموزش و پرورش، زیربنای توسعه همه‌جانبه هر کشور است و معلم، رکن اصلی این نظام. با این حال، در بسیاری از جوامع، به‌ویژه کشورهای در حال توسعه، آموزش و پرورش در اولویت سیاست‌گذاری قرار نمی‌گیرد و معلمان از نظر معیشتی، اجتماعی و حرفه‌ای با بی‌توجهی روبه‌رو هستند. این بی‌توجهی، پیامدهایی سنگین و بلندمدت برای جامعه و اقتصاد به همراه دارد.
- کاهش کیفیت آموزش
وقتی معلمان با مشکلات معیشتی، کمبود امکانات، عدم امنیت شغلی و بی‌انگیزگی مواجه می‌شوند، کیفیت تدریس و انگیزه آن‌ها برای نوآوری و تلاش کاهش می‌یابد. این کاهش کیفیت، به افت سطح علمی و مهارتی دانش‌آموزان منجر می‌شود و در نهایت، جامعه‌ای با نیروی کار ضعیف و کم‌بهره‌وری شکل می‌گیرد.
- فرار نخبگان آموزشی
در نبود حمایت مناسب، بسیاری از معلمان و فارغ‌التحصیلان توانمند تمایلی به حضور در آموزش و پرورش ندارند یا در جست‌وجوی فرصت‌های بهتر، کشور را ترک می‌کنند. این پدیده منجر به کاهش کیفیت نیروی آموزشی و هدررفت سرمایه‌های انسانی می‌شود.
- تضعیف سرمایه اجتماعی
بی‌توجهی به منزلت معلم، به مرور زمان باعث تضعیف جایگاه اجتماعی او شده و اعتماد عمومی به نظام آموزشی را کاهش می‌دهد. این بی‌اعتمادی به کاهش انگیزه خانواده‌ها برای مشارکت در آموزش فرزندان و تضعیف روابط میان نسل‌ها منجر می‌شود.
- تشدید نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی
وقتی آموزش عمومی و معلمان با ضعف ساختاری روبه‌رو باشند، کیفیت آموزش در مناطق محروم بیشتر آسیب می‌بیند. این شکاف آموزشی، به شکاف اقتصادی و طبقاتی گسترده‌تری منجر می‌شود و چرخه فقر و نابرابری را بازتولید می‌کند.
- آسیب به توسعه بلندمدت کشور
بی‌توجهی به آموزش و معلمان، بنیان توسعه علمی، فناوری، فرهنگی و اقتصادی کشور را تضعیف می‌کند. کشورهایی که آموزش را نادیده می‌گیرند، در آینده با رشد منفی اقتصادی، کاهش نوآوری، گسترش بیکاری و وابستگی به دانش خارجی مواجه خواهند شد.
حرف آخر
توجه نکردن به معلمان و آموزش و پرورش، نه تنها یک خطای اخلاقی و انسانی، بلکه یک اشتباه راهبردی در مدیریت کشور است. توسعه واقعی از کلاس درس آغاز می‌شود و معلم، معمار آن است. بی‌توجهی امروز، بهای سنگین فردا را در پی خواهد داشت.
علی اکبر قاسمی هنرآموز بازنشسته آموزشکده و هنرستانهای فنی و حرفه ای بیرجند
